Miasto 44 (2014) reż. Jan Komasa

czyli nie oglądałam, więc się wypowiem

Będzie krótko, bo filmu nie oglądałam i póki co, nie zamierzam. Może za 10 lat, ale nie obiecuję. Obejrzałam dwa razy zwiastun i za każdym razem kończyło się niemożliwym do powstrzymania szlochaniem w poduszkę przez kwadrans. To nie jest film dla mnie na ten czas.

Mój stosunek do Powstania Warszawskiego jest ambiwalentny i tego już nic nie zmieni. Zginęło w nim niepotrzebną, bezsensowna śmiercią zbyt wiele mądrych i dobrych  ludzi. Muzeum Powstania Warszawskiego nie zdołałam obejrzeć. Rozkleiłam się przy kopii pomnika Małego Powstańca i już dalej nie dałam rady iść.

Są filmy, których oglądać nie powinnam.

Pierwszy film w moim życiu, który wzbudził we mnie tak silne emocje, że płakałam długo po projekcji był "Kolor purpury" Stevena Spielberga. Zaczęło się od sceny pojednania córki z ojcem. Ja nie miałam ojca, który mógłby mnie przytulić. A bardzo chciałam.

Nauczona doświadczeniem, staram się nie oglądać filmów, które dotykają najwrażliwszych, niczym nieosłoniętych miejsc. Nie zawsze się udaje.  I jak jestem dość odporna w filmie na krew, brutalność, łzy, kataklizmy (nawet lubię kino katastroficzne) i tym podobne, tak mięknę w ułamku sekundy w sytuacjach kiedy na ekranie dzieje się krzywda dziecku. Nie wiem czy ktoś pamięta film "Na ratunek Jessice" z 1989 roku.  Film raczej mierny, jeśli miałabym oceniać "szkiełkiem i okiem" z gatunku dość popularnego w USA:

- Kupujemy prawa do nakręcenia filmu na podstawie "urzekła mnie twoja historia"

To zwykle nie są filmy artystycznie dobre, ale „z życia wzięte” i doskonałe w kwestii wywoływania zamierzonych emocji. Sztab fachowców na to pracuje. 

Teksas, październik 1987 roku. Półtoraroczna Jessica McClure spuszczona na chwilę z oka, wpada do niezabezpieczonej rury, mającej prawie 7 metrów głębokości. Szanse na uratowanie dziewczynki są minimalne, mimo to ratownicy walczą do samego końca, i to na oczach całej Ameryki, po 58 godzinach, udaje się wydostać dziewczynkę. Oglądałam film zerkając na swoją półtoraroczną dziewczynkę śpiącą w łóżeczku i wyłam w pieluszkę tak, żeby jej nie obudzić. Kochałam też wtedy Amerykę za determinację i zaangażowanie.  

A Jedyna Córka  się czasem dziwi dlaczego to tata chodził z nią na place zabaw i na spacery.  On nie oglądał tego filmu. Ja bym się czołgała przed nią i sprawdzała teren.

Potem jeszcze kilka tych nieoglądalnych wątków było, ale unikałam skutecznie. Wszelkie porwania, gwałty, morderstwa i molestowania dzieci omijałam. A że wszyscy wiedza, że lubię spojlery, to nie było bardzo trudne.

O "Mieście 44" słyszałam wiele dobrego i zaczęłam robić rozeznanie. Poległam w pierwszej minucie.

Moja JC jest ledwie dorosła. Mądra, dobra, piękna i dzielna. I takie „kwiaty” boleśnie zerwało Powstanie. Wychowałam JC w duchu patriotyzmu umiarkowanego.  Literaturę polską czyta, z historii wyciąga wnioski,  o język dba, podatki płaci. Jakby miała psa, to by sprzątała po nim, ale umierać „za ojczyznę” nie zamierza.  Uff.

Z drugiej strony -  ja ją znam. I życie znam trochę lepiej. Ja wiem, że ona by do tego cholernego Powstania poszła wcale nie „za ojczyznę” ani za inne abstrakcyjne, chore idee  złamanego paznokcia nie warte, o życiu nie wspominając. Ona by poszła za miłością, za przyjaźnią, za jedynym możliwym działaniem w bezsilności. Poszłaby godząc się na najwyższa cenę, a ja bym tego nie zniosła. Poszłaby, krzycząc jak bohater filmu „Po co nam to wszystko było” i „Ja nie chcę umierać.

Nikt nie chce.

Mogę hipotetycznie dopuścić do siebie myśl, że są idee, dla których mogłabym umrzeć. Ale absolutnie nie ma takich idei (żaden bóg, żadna ojczyzna, żadna prawda), dla których poświęciłabym życie mojego dziecka.

Dlatego wybaczcie, że na bohaterów „Miasta 44” patrzę jak na moje dzieci i mówię:

- Nie, nie godzę się na to.

I płaczę, bo oni nie pytają o moją zgodę.